Stowarzyszenie Historyczno-Eksploracyjne Archegryf ze Szczecina skupia pasjonatów historii, którzy poszukują śladów przeszłości na Pomorzu Zachodnim. Na początku września br. grupa eksploratorów przybyła do wsi Chełm Dolny (gmina Trzcińsko-Zdrój), aby przeszukać tamtejszy teren, m.in. jezioro, w którym - według przekazów - mogła się znajdować armata z czasów wojny francusko-pruskiej (z lat 1870-1871). W jeziorze jej nie było, ale fragment działa znaleziono w parku obok.

Grupa poszukiwawcza wyruszyła do wsi Chełm Dolny 2 września. Kierownikiem akcji był Stanisław Krasicki.

Chełm Dolny (do 1945 r. - Wartenberg) to niewielka wieś, która składała się z ok. 40 zabudowań, w tym domów, budynków gospodarczych, magazynów, a przede wszystkim majątku ziemskiego, kościoła oraz pałacyku z założeniem parkowym. Do dziś przetrwała część budynków, w tym pochodzących z drugiej połowy XIX wieku. Warty uwagi jest kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa, niewielki, acz uroczy. Pochodzący z II połowy XIII wieku, a wzmiankowany na rok 1337. Zniszczony w części w XV wieku, a następnie